گفت‌وگو با حسن معجونی

آقای چرم‌شیر از من اخموتر است گفت‌وگو با حسن معجونی کارگردان نمایش"خواب آهسته ‌مرگ"   ایران تئاتر -  سرویس گفت و گو

بهارک شهبازی: اشاره: "خواب آهسته مرگ" بازخوانی محمد چرم‌شیر از رمان"دکتر جکیل و مستر هاید" است که توسط حسن معجونی در تالار مولوی روی صحنه می‌رود. در این نمایش پانته‌آ بهرام، رضا بهبودی، لیلی رشیدی، افشین خورشیدباختری، سعید چنگیریان، سینا رازانی و نوید هدایت‌پور بازی می‌کنند. چرا از متن خارجی استفاده کردید؟ من متن را خارجی نمی‌بینم. به عقیده من متن کاملاً‌ ایرانی است‌. ولی روی بروشور اسم نویسنده خارجی ذکر شده است و بازخوانی یک متن خارجی است. در بروشور نوشته شده که بازخوانی"بازخوانی یا براساس" می‌تواند کاملاً با خود متن تفاوت داشته باشد این نمایش هم نسبت دوری با آن قصه دارد. در قدیم هم نویسنده‌ها داستانشان را می‌نوشتند و نگاهی هم به متن اصلی داشتند. من فکر می‌کنم این هم از همان نوع نگاه است. ضمناً در این نمایش فقط اسم‌ها خارجی هستند اما آدم‌ها ایرانی هستند و مشخصه‌های ایرانی در آن‌ها وجود دارد. به همین دلیل در جایی از متن با محمد چرم‌شیر شوخی کرده‌اید؟ دقیقا پس شما هم علاقه‌مندید از متن‌های ایرانی استفاده کنید؟ بله. خیلی از کارهای من ایرانی بودند. تقریباً کارهای اخیرم همه ایرانی بودند. یکی همین کار و دیگری "شهرهای نامرئی" و یا"مثل خون برای استیک". آیا تقسیم بندی رنگ‌ها به دو طیف سیاه و سفید همان مفهوم خیر و شر بود یا معنای دیگری مد نظرتان بود؟ بهتر است روی رنگ‌ها اسم یا صفت خاصی نگذاریم. چون من نگاهی سمبلیک نداشتم. این که سفید الزاماً خیر و سیاه الزاماً شر است. من دنبال فضایی می‌گشتم برای خواب که این اتفاقات و لکه‌ها در آن جا دیده شوند. آیا متن و یا اجرا سعی در زیر سوال بردن اخلاق و یا علم دارد؟ نه اخلاق و نه علم را زیر سوال نمی‌برد بلکه چالشی ایجاد کردم بین مباحث مختلف مثل علم و اخلاق. اما در اجرا سعی در نشان دادن برتری صفتی بر صفت دیگر مشاهده می‌شود. این طور نیست؟ نه. اساساً کار نمایش رد یا تأیید چیزی نیست. به چالش‌های آن می‌پردازد ولی رد یا تأیید نمی‌کند. چه الزامی در کار دیدید که برای آن راوی در نظر گرفتید؟ راوی جزء خود متن بود. من چیزی اضافه نکردم. در متن اصلی نمایش از این شخص با نام صحنه گردان نام برده شده است. چرا متن نمایشی‌تان را طنز انتخاب کردید؟ علاقه شخصی یا دلایل دیگر؟ بحث انتخاب نبود. من فکر می‌کنم با زبان طنز راحت‌تر می‌توانم ارتباط برقرار کنم. طنز به نگاه من نزدیک‌تر است و علاقه من‌ به آن بیشتر. در حقیقت دنیای‌ طنز برایم قابل تحمل‌تر است. چرا، به این دلیل که تخلی‌ها و کژی‌ها را ‌می‌توانیم طوری بیان کنیم که گزندگی و تلخی‌ آن‌ها ‌کمی تعدیل شود؟ بله. یکی از دلایلش همین است که گفتید. آیا در متن اصلی نیز همین قدر بار طنز وجود داشت یا این که شما در اجرایتان آن را تقویت کردید؟ به نظر من هیچ‌ چیز جدا از متن نمی‌تواند وجود داشته باشد. مسلماً هیچ وقت یک کار جدی را نمی‌توان خیلی طنز کرد. هر چه بوده مربوط به متن بوده است. ولی بله، کمی پررنگ شده است. می‌دانید محمد چرم‌شیر از من کمی اخموتر هستند و من کمی مایه‌های طنزم بیشتر است. ایشان در متن‌هایشان خیلی جدی‌تر از من هستند اما من رگه‌های طنز را در کار ‌پررنگ می‌کنم. ولی‌ این نگاه در خود متن و در بطن آن بوده است. من فقط آن‌‌ را دیدم و ‌برجسته‌اش‌ کردم. یعنی دیالوگ‌ها‌ در متن اصلی به همین اندازه که در اجرا می‌بینیم، بار طنز دارند؟ بله. دقیقاً به همین پررنگی. وقتی این طوری داریم قرائت می‌کنیم یعنی همین طوری بوده است. یعنی ظرفیت این اندازه طنز را داشته است. ببینید نمی‌شود دیالوگ تراژیک را نمی‌توان به کمدی تبدیل کرد بنابراین در متن اصلی همین اندازه طنز وجود داشته است. برای این کار چند ماه تمرین کردید؟2 ماه. از اول هم تالار مولوی را مد نظر داشتید یا مجموعه تئاترشهر نیز برای‌ کارتان مناسب بود؟ از اول کار را برای همین جا در نظر گرفته بودم. البته قبل از این کار متنی را برای تئاترشهر ارائه دادم، اما قبول نکردند بعد مرا فرستادند این جا. برای این جا هم من دوباره متنی را ارائه دادم که باز هم قبول نکردند و در حقیقت این دومین متن برای اجرا در این مکان است. کمی راجع به موسیقی کارتان هم بگویید که این قدر کم‌ رنگ بود در حالی که نور و رنگ ودکور به خوبی به چشم می‌آمد؟ چه خوب اگر که موسیقی کمتر از بقیه عوامل به نظر آمده است. در این کار از موسیقی فقط بعضی جاها به عنوان آمبیانس و آن هم بیشتر در فضای کافه استفاده کردم. تأکید می‌کنم ‌فقط به عنوان تکنیکی برای تبدیل صحنه‌ها؛ خیلی کم و البته عامدانه. و در آخر کار بعدیتان؟ فکر می‌کنم گروه تصمیم دارد ‌کاری را برای جشنواره بانوان آماده و اجرا کند. البته هنوز قطعی نشده است، چون در آن صورت من حتی اسم کار را هم می‌گفتم، ولی احتمالاً کار بعدی‌ام همین کاری که گفتم خواهد بود.

"ادیپ"؛ کار مشترک ایران و فرانسه در پاریس اجرا می‌شود   ایران تئاتر -  سرویس خبر

نمایش"ادیپ" کار مشترک ایران و فرانسه از امروز 28 اسفند با سرپرستی دکتر مجید سرسنگی به پاریس می‌رود. به گزارش سایت ایران تئاتر، این نمایش با کارگردانی فابریس نیکوت و با حضور بازیگران ایرانی و فرانسوی، با همکاری دبیرخانه جشنواره تئاتر دانشگاهی ایران، ‌پردیس‌ هنرهای زیبای دانشگاه تهران و رایزنی فرهنگی ایران در فرانسه تولید شده است. این نمایش‌ از"ادیپ شهریار" نوشته سوفکل و رمان"ادیپ در راه" نوشته‌ی هانری بوشو بازخوانی شده است. طراح حرکات موزون این پروژه"قژن دو‌آره" و دراماتورژی آن را امین عظیمی و مقصود صالحی بر عهده داشته‌اند. این گروه که تا 14 فروردین در فرانسه خواهند بود، روزهای 23 و 24 مارس دو اجرا‌ در پاریس خواهند داشت و علاوه بر آن قرار است اعضای گروه در چند ورک شاپ و کورس دانشگاهی در پاریس شرکت کنند. بازیگران نمایش"ادیپ" که همه دانشجو هستند شامل محمد بحرانی، مهناز خطیبی، الهام نامنی، مهدی شاه‌پیری، خسرو محمودی، محمود رمضانی، مینا خسروانی، رضا آقاشریفیان، مهران نائل‌، بهرام بهبهانی، الهام جلالی، معصومه رضایی، آرش رستگارزاده و... هستند. مدیر هنری و اجرایی پروژه در ایران ‌سارا امینی، آهنگساز بهرنگ بقایی، دستیاران کارگردان امین عظیمی و مقصود صالحی بوده‌اند و ساخت قطعات ویدئویی را حافظ روحانی ‌بر عهده داشته است.

محمد رحمانیان برای سال نو آرزو کرد: "صلح، آرامش و امنیت"       ایران تئاتر -  سرویس خبر

یک کارگردان تئاتر در آستانه سال 86 آرزو می‌کند، مردم ایران همچنان در صلح، آرامش و امنیت زندگی کنند. محمد رحمانیان، در گفت‌وگو با سایت ایران تئاتر‌ در آستانه سال 86 شمسی آرزو کرد:«آرزویم غیرتئاتری است، اما برای سال آینده آرزو می‌کنم مردم ایران همچنان در صلح، آرامش و امنیت زندگی کرده و به آزادی‌هایی که بقیه مردم جهان به آن دست یافته‌اند، دست پیدا کنند.» این کارگردان تئاتر درباره شروع کار نمایش"بلد، بلاد، بلدیه" گفت:«این نمایش قرار است به مناسبت صدمین سال تشکیل بلدیه در تهران تولید شود، اما تا قرارداد آن مشخص نشود، نمی‌توان درباره زمان اجرای آن به توافق رسید. این نمایش با تهیه کنندگی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و احتمالاً مشارکت مرکز هنرهای نمایشی و در فصل بهار اجرا می‌شود.» وی زمان شروع تمرینات را نیمه فروردین عنوان کرد و افزود:«انجام چنین پروژه عظیمی که 40 بازیگر، دکور خاص و موسیقی زنده دارد، ملزوماتی می‌خواهد که فراهم کردن آن‌ها وقت‌گیر است.» وی با تأکید بر این که برای هر کاری که امکان رسمی کردن و قرارداد بستن آن وجود داشته باشد، راحت‌تر می‌شود کار کرد، گفت:«در"عشقه" دیر جنبیدم و یک بازیگر را از دست دادم، برای این کار می‌خواهم قبل از اعلام هر کاری با گروه قرارداد ببندم و از حضورشان مطمئن شوم.» رحمانیان همکاران فعلی این پروژه را چنین معرفی کرد:«در"بلد بلاد بلدیه" که نوشته و کارگردانی خودم است، نگار اسکندرفر به عنوان مدیر اجرایی، سعید ذهنی آهنگساز، سپیده ذهنی ترانه‌سرا و سعید آرمند مشاور کارگردان خواهند بود و این پروژه زیر نظر دکتر مجید جوزانی اجرا می‌شود.» این استاد دانشگاه با ذکر 10 اجرای باقی مانده نمایش"عشقه" زمان اجرای آن را بلافاصله پس از فعال شدن تئاترشهر و سالن چهارسو در سال جدید بیان کرد.‌ وی درباره نمایش"عشاق من" نیز که قرار است در خارج از کشور اجرا شود، توضیح داد:« "عشاق من" با تهیه کنندگی سعید آرمند آماده می‌شود. یک کار سه نفره است که قرار است سپتامبر(حدوداً مهر ماه) در شهرهای ترنتو، وونکوور، مونترال و اوتاوا‌ روی صحنه برود.» دبیر جشنواره نمایشنامه‌نویسی موسسه کارنامه از شروع مرحله بازخوانی متون توسط حمید امجد، محمد چرم‌شیر و خودش خبر داد و درباره نمایش"سیگار کشیدن، سیگار نکشیدن" گفت:«این نمایش هیچ ربطی به جشنواره کارنامه ندارد و تحت یک برنامه آموزشی دائم در"کارگاه تئاتر از متن تا اجرا" کار می‌شود. در این کار آموزش تئاتر هم می‌دهیم یک کار گروهی است و من به عنوان نویسنده با بچه‌ها همکاری می‌کنم.» وی درباره این متن توضیح داد:« "سیگار کشیدن، سیگار نکشیدن" جزء متن‌هایی است که اساساً برای گروه‌های جوان و کم تعداد نوشته شده و تاکنون اجرا نشده است. قرار است برای مهر ماه آن را آماده کنیم. 24 پرده دارد و 8 داستان مختلف را به موازات هم تعریف می‌کند. همزمان در حال تمرین و نگارش متن هستیم.» این درام‌نویس درباره طولانی بودن زمان تمرین این کار تصریح کرد:«در این کار آموزش تئاتر داده می‌شود شاید امکان داشت با یک یا دو ماه تمرین مدام آن را روی صحنه برد، ولی آموزش همزمان مانع این کار می‌شود. بچه‌ها از اتود به نتیجه می‌رسند این شیوه تمرین توسط رکن‌الدین خسروی انجام می‌شد و گروه وقت بسیاری را برای رسیدن به کار صرف می‌کردند حتی نمونه بسیار خوبی که در گذشته شاهد آن بودم کاری از بهرام شاه‌محمدلو بود به نام"یک جفت کفش برای زهرا" که باعث معرفی بازیگران موفق یک دوره نیز شد.»